เมื่อพูดถึง “ระบบประปาในบ้าน” หลายคนมักนึกถึงแค่การมีน้ำใช้ไหลแรง แต่ความจริงแล้ว ระบบนี้ซับซ้อนกว่านั้นมาก
เพราะการติดตั้งท่อในบ้านแบ่งออกเป็น 2 ระบบหลัก คือ “ท่อน้ำดี” (น้ำสะอาด) และ “ท่อน้ำเสีย” (น้ำทิ้งจากการใช้งาน)
แม้จะดูคล้ายกันภายนอก แต่ทั้งสองระบบมีหน้าที่ โครงสร้าง และวัสดุที่ใช้แตกต่างกันโดยสิ้นเชิง
หากเจ้าของบ้านไม่เข้าใจ อาจทำให้เลือกใช้ท่อผิดประเภท ส่งผลให้เกิดปัญหาน้ำรั่ว น้ำปนเปื้อน หรือระบบระบายน้ำทำงานผิดพลาดได้ในระยะยาว
| ประเภท | หน้าที่หลัก | แหล่งน้ำที่เกี่ยวข้อง |
|---|---|---|
| ท่อน้ำดี (Water Supply Pipe) | ลำเลียง “น้ำสะอาด” จากแหล่งจ่ายน้ำ เช่น ถังเก็บน้ำหรือท่อประปาส่วนกลาง ไปยังจุดใช้งานในบ้าน | อ่างล้างหน้า, ฝักบัว, เครื่องซักผ้า, ห้องครัว, สวน |
| ท่อน้ำเสีย (Drain Pipe) | ระบายน้ำที่ผ่านการใช้งานแล้ว ออกจากตัวบ้านเข้าสู่ท่อระบายน้ำสาธารณะหรือบ่อบำบัด | น้ำจากห้องน้ำ, ห้องครัว, อ่างล้างจาน, เครื่องซักผ้า |
กล่าวง่าย ๆ คือ
ท่อน้ำดี คือ “ท่อน้ำเข้า”
ท่อน้ำเสีย คือ “ท่อน้ำออก”
สองระบบนี้ต้องถูกออกแบบให้แยกจากกันอย่างเด็ดขาด เพื่อป้องกันการปนเปื้อนและปัญหาสุขาภิบาลในบ้าน
วัสดุของท่อเป็นสิ่งสำคัญที่บ่งบอกว่าท่อชนิดนั้นเหมาะกับ “น้ำสะอาด” หรือ “น้ำเสีย”
| รายละเอียด | ท่อน้ำดี | ท่อน้ำเสีย |
|---|---|---|
| วัสดุยอดนิยม | PVC สีฟ้า, PP-R, PE (ท่อพีอี), หรือทองแดง | PVC สีเทา, PVC สีดำ, หรือท่อเหล็กชุบสังกะสี (บางระบบ) |
| คุณสมบัติ | ทนแรงดันสูง ไม่ดูดซึมน้ำ ไม่เป็นสนิม ปลอดภัยต่อการสัมผัสอาหารและน้ำดื่ม | ทนความร้อนและสารเคมีจากของเสียได้ดี โครงสร้างหนากว่าท่อน้ำดีบางรุ่น |
| ขนาดท่อโดยทั่วไป | ½ นิ้ว – 1 นิ้ว | 2 นิ้ว – 6 นิ้ว หรือมากกว่า (ขึ้นอยู่กับปริมาณน้ำทิ้ง) |
| มาตรฐานที่ใช้ | มอก. 17-2532, มอก. 1131-2535 (สำหรับน้ำดื่ม) | มอก. 17-2532 (ทั่วไป), ASTM D2665 (บางงานอาคาร) |
ท่อน้ำดีมักเป็น “สีฟ้า” เพื่อให้สังเกตง่ายว่าเป็นน้ำสะอาด
ส่วนท่อน้ำเสียมักเป็น “สีเทา” หรือ “สีดำ” เพื่อแยกจากระบบน้ำดีและไม่ให้เกิดความสับสนระหว่างติดตั้งหรือซ่อมบำรุง
ต้องทนแรงดันน้ำจากปั๊มหรือท่อจ่ายของการประปา
ต้องป้องกันการรั่วซึม 100% เพราะน้ำสะอาดต้องไม่ปนเปื้อน
การต่อท่อมักใช้ “กาวทาท่อชนิดแรงดันสูง” หรือ “ข้อต่อเกลียวทองเหลือง”
ควรเดินท่อบนฝ้า ผนัง หรือใต้พื้นในแนวที่มีแรงดันน้อยที่สุด
ไม่จำเป็นต้องทนแรงดันมาก แต่ต้องมี “ความลาดเอียง” เพื่อให้น้ำไหลออกได้เองตามแรงโน้มถ่วง
ต้องมี “ท่อระบายอากาศ (Vent Pipe)” ป้องกันกลิ่นย้อนและแรงดันอากาศภายในท่อ
มักติดตั้งใต้พื้นหรือฝังดิน ควรใช้ข้อต่อแน่นหนาและปิดผนึกด้วยซีลกันรั่ว
| รายการ | ท่อน้ำดี | ท่อน้ำเสีย |
|---|---|---|
| ปัญหาที่พบบ่อย | น้ำรั่วซึมจากข้อต่อ, คราบตะกรัน, ความดันน้ำตก | ท่ออุดตัน, กลิ่นเหม็นย้อน, การรั่วซึมใต้พื้น |
| วิธีตรวจสอบเบื้องต้น | ปิดวาล์วหลักแล้วดูมิเตอร์ ถ้าเข็มยังหมุนแสดงว่ารั่ว | สังเกตน้ำไหลช้า หรือได้ยินเสียง “กุกกัก” ในท่อ |
| การบำรุงรักษา | ตรวจเช็กข้อต่อปีละ 1–2 ครั้ง | ล้างท่อและบ่อดักไขมันเป็นประจำทุก 3–6 เดือน |
| การซ่อมแซม | ใช้ข้อต่อเกลียวหรือเชื่อมด้วยความร้อน | ใช้เครื่องดูดท่อหรือลวดงูเปิดทางน้ำ |
ห้ามต่อท่อน้ำดีและท่อน้ำเสียเข้าด้วยกันเด็ดขาด
เพราะอาจทำให้น้ำเสียย้อนกลับไปปนในน้ำสะอาดได้
วางแผนการเดินท่อตั้งแต่ขั้นตอนออกแบบบ้าน
โดยเฉพาะจุดใช้น้ำ เช่น ห้องน้ำ ห้องครัว และบริเวณซักล้าง เพื่อให้ระบายน้ำได้ดี
เลือกขนาดท่อให้เหมาะกับการใช้งาน
ท่อเล็กเกินไปทำให้น้ำไหลช้า ท่อใหญ่เกินไปทำให้แรงดันลด
ใช้ช่างผู้เชี่ยวชาญในการติดตั้ง
เพราะการเชื่อมข้อต่อผิดพลาดเพียงเล็กน้อยอาจทำให้เกิดน้ำรั่วใต้พื้น ซึ่งซ่อมแซมยากและมีค่าใช้จ่ายสูง
| พื้นที่ใช้งาน | ท่อน้ำดี | ท่อน้ำเสีย |
|---|---|---|
| ห้องน้ำ | เดินท่อเข้าชักโครก ฝักบัว อ่างล้างหน้า | น้ำออกจากอ่างล้างหน้า โถสุขภัณฑ์ และพื้นห้องน้ำ |
| ห้องครัว | เดินท่อเข้าก๊อกล้างจาน | น้ำเสียจากอ่างล้างจานและบ่อดักไขมัน |
| เครื่องซักผ้า | ท่อเข้าระบบเครื่อง | ท่อออกสู่ท่อน้ำทิ้ง |
| สวน/สนามหญ้า | เดินท่อให้น้ำต้นไม้ | ไม่มีระบบน้ำเสียโดยตรง |
ระบบท่อน้ำในบ้านเป็นโครงสร้างพื้นฐานที่สำคัญไม่ต่างจากระบบไฟฟ้า
“ท่อน้ำดี” และ “ท่อน้ำเสีย” มีหน้าที่คนละด้าน และต้องทำงานร่วมกันอย่างสมดุล
การเลือกใช้วัสดุ ขนาด และการติดตั้งที่ถูกต้องจะช่วยให้บ้านของคุณปลอดภัยจากปัญหาน้ำรั่ว กลิ่นเหม็น หรือท่ออุดตันในอนาคต
ดังนั้น ก่อนจะเริ่มสร้างหรือปรับปรุงบ้าน
อย่ามองข้าม “ระบบท่อที่มองไม่เห็น” — เพราะนี่คือสิ่งที่รับผิดชอบความสะดวกและสุขอนามัยของทั้งครอบครัวในทุก ๆ วัน
ติดต่อเรา : www.toiletsuctionservice.com
สูบส้วม สูบถังแซท สูบบ่อเกรอะ กรุงเทพฯพื้นที่ต่างๆ ในเมืองและรอบปริมณฑลสามารถให้บริการ เกี่ยวกับงานใหญ่หรืองานเล็ก เราสามารถจัดการได้
©2024. toiletsuctionservice.com. All Rights Reserved.